การพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนในครอบครัวแหว่งกลาง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาศักยภาพเครือข่ายระดับพื้นที่ตำบล 2) พัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชน และ 3) ประเมินประสิทธิผลการเสริมสร้างคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนในครอบครัวแหว่งกลาง

กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ครู และนักเรียนซึ่งเป็นเด็กและเยาวชนในโรงเรียนทั้ง 8 แห่งในจังหวัดชัยภูมิที่สมัครเข้าร่วมโครงการจำนวน 230 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างผู้ถูกสัมภาษณ์สามารถฟังและตอบคำถามได้ทันทีทุกข้อและแบบประเมินประสิทธิผลของโครงการ (IOC = 0.67 - 1.00) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า

          1) การพัฒนาศักยภาพเครือข่าย ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ได้แก่ (1) ประชุมผู้บริหารหรือผู้แทน (2) รับสมัครนักเรียนที่มีความสนใจในอาชีพเดียวกันอย่างน้อยกลุ่มอาชีพละ 10 คน ครูที่ปรึกษา 1– 2 คน (3) สมัครเข้าร่วมโครงการ (4) ดำเนินกิจกรรม (5) ประเมิน ติดตาม และ (6) แลกเปลี่ยนเรียนรู้

          2) โครงการฝึกอาชีพและทักษะชีวิต ได้แก่ อาชีพช่างตัดผม การผลิตดอกไม้จันทน์ นาฝายบาเบอร์ เต้าฮวยอวยรัก การทำดอกไม้จันทน์ กล้วยฉาบเนย ข้าวแต๋นน้ำแตงโม การเพาะเห็ดนางฟ้า การเลี้ยงไก่งวง ช่างเสริมสวย แมลงทอดสมุนไพร แซนวิชไส้ทะลัก DIY ริบบิ้นแปลงกาย ในด้านการมีทักษะชีวิตสามารถเรียนรู้การแก้ปัญหา การวางแผน การรวบรวมข้อมูลและประยุกต์ใช้ข้อมูลได้อย่างเหมาะสมจนนำไปสู่การตัดสินใจ

          3) การประเมินประสิทธิผลการเสริมสร้างคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนในครอบครัวแหว่งกลาง พบว่า โดยรวมการดำเนินโครงการบรรลุตามวัตถุประสงค์ สามารถสร้างอาชีพให้กับนักเรียน ฝึกทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา มีการประชุมสมาชิกร่วมกับครูที่ปรึกษา บูรณาการการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ต่าง ๆ ผู้ปกครองหรือชุมชนรับทราบการดำเนินโครงการฝึกทักษะอาชีพอยู่ในระดับมากที่สุด ปัจจัยที่ทำให้โรงเรียนดำเนินโครงการได้บรรลุตามวัตถุ ได้แก่ งบประมาณ บุคลากร การติดตาม ความร่วมมือของทุกฝ่าย การต่อยอดกิจกรรมระหว่างชุมชนกับโรงเรียน ความสนใจ การสนับสนุนจากครูและผู้ปกครอง และการใช้วัสดุในท้องถิ่น