แนวทางการจัดการโฮมสเตย์เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ

ผู้แต่ง

  • อนุชิต จันทรโรทัย อาจารย์ สาขาอุตสาหกรรมบริการ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี

คำสำคัญ:

โฮมสเตย์, ผู้สูงอายุ, คนพิการทางการเคลื่อนไหว, ตำบลแหลมฟ้าผ่า, การท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยการเลือกที่พักแบบโฮมสเตย์ของนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว และ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการโฮมสเตย์เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ การวิจัยนี้ใช้แบบสอบถามปัจจัยการเลือกที่พักแบบโฮมสเตย์ โดยเก็บข้อมูลจากนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุ คนพิการทางการเคลื่อนไหว จำนวน 400 คน และใช้เทคนิคเดลฟาย เก็บข้อมูลจากผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว จำนวน 17 คน โดยนำคำตอบที่ได้มาวิเคราะห์หาค่ามัธยฐานไม่ต่ำกว่า 3.50 ค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ไม่เกิน 1.50 และค่าสัมบูรณ์ของผลต่างระหว่างมัธยฐานและฐานนิยมไม่เกิน 1.00 อีกทั้งคำตอบจะต้องมีการเปลี่ยนแปลงไม่เกินร้อยละ 15

           ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยการเลือกที่พักแบบโฮมสเตย์ของนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว มีระดับความคิดเห็นอยู่ใน ระดับมาก  โดยด้านที่พัก และ ด้านอาหารและโภชนาการ มีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนแนวทางการจัดการโฮมสเตย์เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว แบ่งออกเป็น 10 ด้าน คือ 1) ด้านที่พัก ต้องมีขนาดห้องพัก ห้องน้ำที่รถ wheelchair สามารถเข้า-ออกได้สะดวก สะอาด ปลอดภัย นำแนวคิด Universal Design มาปรับใช้ให้เหมาะสม 2) ด้านอาหารและโภชนาการ ต้องมีเมนูอาหารที่เหมาะกับความต้องการของผู้สูงอายุ ใช้วัตถุดิบในท้องถิ่นมาสร้างสรรค์เป็นเมนูอาหารประจำถิ่น  3) ด้านความปลอดภัย มีอุปกรณ์ปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่พร้อมใช้งาน มีแผนการจัดการฉุกเฉิน และมีพนักงานที่พร้อมให้ความช่วยเหลือ 4) ด้านอัธยาศัยไมตรีของเจ้าบ้านและสมาชิก มีการอบรมผู้ให้บริการเรื่องของการให้บริการและทัศนคติในการต้อนรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว และเคารพความเป็นส่วนตัว 5) ด้านรายการนำเที่ยว มีรายการนำเที่ยวที่เหมาะสมสำหรับกลุ่มนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว และอบรมพัฒนาทักษะผู้ให้บริการในการนำเที่ยว 6) ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ควรให้ความสำคัญในการอนุรักษ์และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติท้องถิ่นในโฮมสเตย์ 7) ด้านวัฒนธรรม มีการต่อยอดกิจกรรมจากทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน 8) ด้านการสร้างคุณค่าและมูลค่าของผลิตภัณฑ์ชุมชน ผลิตภัณฑ์ชุมชนควรมีเอกลักษณ์และเรื่องเล่าความเป็นมาให้แก่นักท่องเที่ยวได้จดจำและทดลองทำได้ 9) ด้านการบริหารของกลุ่มโฮมสเตย์ มีศูนย์กลางของชุมชนในการติดต่อประสานงานกับนักท่องเที่ยวและแบ่งปันผลประโยชน์อย่างเป็นธรรม และ 10) ด้านการประชาสัมพันธ์ ควรหา Influencer ที่ตรงกับกลุ่มเป้าหมาย ใช้โซเชียลมีเดียที่มีความน่าสนใจในกลุ่มนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว

เอกสารอ้างอิง

กนกรัตน์ ดวงพิกุลและจารุนันท์ เมธะพันธุ์. (2561). โฮมสเตย์กับการจัดการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในจังหวัดน่าน. วารสารบัณฑิตวิจัย, 9(1), 217-234.

กรมการท่องเที่ยว. (2558). มาตรฐานโฮมสเตย์ไทย. สำนักพัฒนาบริการท่องเที่ยว กรมการท่องเที่ยวกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.

__________. (2564). คู่มือการจัดทำสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยวกลุ่มคนพิการและผู้สูงอายุ. ค้นเมื่อ 19 เมษายน 2567, จาก https://www.dop.go.th/th/know/15/450.

กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2567). คู่มือการจัดสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการ. สืบค้นจาก https://dep.go.th/th/rights-welfares-services/conveniences-for-disabled-person.

__________. (2567). สถิติข้อมูลคนพิการที่มีบัตรประจำตัวคนพิการจำแนกตามภูมิภาคและเพศ. สืบค้นจาก https://ecard.dep.go.th/nep_all/file/Stat2567/Stat_Jan67.pdf.

กฤตยภัทร ธรรมรุจี. (2564). การสื่อสารการตลาดเพื่อการท่องเที่ยวชุมชนบ้านน้าเชี่ยวจังหวัดตราด. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.

กัลยา สว่างคง (2565). แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวสำหรับคนพิการในประเทศไทย: การวิเคราะห์และสังเคราะห์องค์ความรู้จากการวิจัย. วารสารการบริหารและสังคมศาสตร์ปริทรรศน์, (6)1, 105-116.

จุฑามาศ มูลนางเดียว และคณะ. (2562). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการขาดแคลนสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับผู้พิการในสถานที่ราชการ. การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 57, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพมหานคร.

ธิดารัตน์ นงค์ทอง. (2560). การให้ความช่วยเหลือคนพิการทางการเคลื่อนไหวหรือทางร่างกาย. สืบค้นจาก http://www.snmri.go.th/snmri/download/train/ud/ud1_60.pdf.

นุชรา แสวงสุข. (2565). การจัดกิจกรรมนันทนาการเพื่อการท่องเที่ยวสำหรับนักท่องเที่ยวคนพิการทางการเคลื่อนไหวตามเส้นทางการท่องเที่ยวย่านริมน้ำ ฝั่งธนบุรี กรุงเทพมหานคร. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

นุชรา แสวงสุข และประพัฒน์ เขียวประภัสสร. (2562). การจัดการค่ายพักแรมสำหรับผู้พิการทางการ เคลื่อนไหว. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

ประพัฒน์ เขียวประภัสสร. (2568). กลยุทธ์การพัฒนาบุคลากรในการจัดกิจกรรมนันทนาการเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนสำหรับรองรับกลุ่มนักท่องเที่ยวคนพิการทางการเคลื่อนไหวภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจ BCG. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

ประพัฒน์ เขียวประภัสสร และนุชรา แสวงสุข. (2563). แนวทางการพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อการท่องเที่ยวสำหรับกลุ่มนักท่องเที่ยวผู้พิการทางการเคลื่อนไหว. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

ประภาส อินทนู และคณะ. (2565). แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมชุมชนวัดเกาะ ตำบลท่าราบ อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบุรี. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 9(1), 21-36.

ปิ่น บุตรี. (2564). นักท่องเที่ยวคนพิการตลาดใหม่ ความท้าทายของการท่องเที่ยวไทย. สืบค้นจาก https://mgronline.com/travel/detail/9640000044157.

พิมพ์ชนก จิตต์มั่นคงกุล และคณะ. (2566). การออกแบบสินค้าที่ระลึกจากวัสดุรีไซเคิลชุมชนบ้านขุนสมุทรจีน. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 8 “วิทยาการจัดการเทพสตรีวิชาการ” (หน้า391-405). ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.

พูนเพิ่ม เสรีวิชยสวัสดิ์ และวัชรากร มยุรี. (2560). การจัดการสภาวะแวดล้อมของโรงแรมที่พักเพื่อรองรับผู้ใช้บริการสูงอายุในแนวทางอารยสถาปัตย์. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 11(ฉบับพิเศษ), 293-303

มูลนิธิเพื่อเด็กพิการ. (2568). ททท.ชี้ ตลาดผู้พิการสูงอายุศักยภาพ ใช้จ่ายสูง. สืบค้นจาก https://fcdthailand.org/news-type/.

วทันยา วรสิริ. (2559). คนสูงวัยใส่ใจเรื่องสุขภาพ พร้อมเมนูทางเลือกที่เหมาะสม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อินทรีย์.

สุปรียา ภูผาลา และจารุวรรณ แดงบุบผา. (2565). การพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวเชิงอาหารโดยชุมชนในประเทศไทย. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 8(1), 286-304.

อนุชิต จันทรโรทัย. (2563). แนวทางการจัดสร้างที่พักแบบโฮมสเตย์ในอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. (2567). คู่มือการพัฒนา การท่องเที่ยวโดยชุมชนเพื่อคนทั้งมวล (Community Based Tourism for All). สืบค้นจาก https://www.dasta.or.th/th/article/3410.

ASEAN. (2016). ASEAN Community Based Tourism Standard. Retrieved from https://www.asean.org/wp-content/uploads/2012/05/ASEAN-Community-Based-Tourism-Standard.pdf.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-30

รูปแบบการอ้างอิง

จันทรโรทัย อ. (2025). แนวทางการจัดการโฮมสเตย์เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 7(1), 86–105. สืบค้น จาก https://so10.tci-thaijo.org/index.php/msdru/article/view/2022

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย