จารึกนครชุม: อักขรวิธีไทย วัฒนธรรมไทย และพระพุทธศาสนา ในสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไทย

บทคัดย่อ

จารึกนครชุม ปี พ.ศ. 1900 สมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไทย มีรูปแบบพยัญชนะจำนวน 36 ตัว คือ ก ข ฃ ค ฅ ฆ ง จ ช ญ ฎ ฏ ฐ ณ ด ต ถ ท ธ น บ ป ผ ฝ พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ศ ส ห อ มีสระ 19 ตัว คือ อะ อา อิ อี อือ อุ อู เอ แอ โอะ โอ ออ เอีย เอือ อำ ใอ ไอ เอา ฦ โดยมีการใช้สระลอย จำนวน 1 ตัว คือ “สระอือ” และวรรณยุกต์ 2 รูป คือ เอก โท (รูปกากบาท) เครื่องหมายที่พบ 2 ตัว คือ ๐ และนิคหิต ซึ่งเป็นเครื่องหมายขึ้นต้นประโยคและจบประโยคและเครื่องหมายประกอบพยัญชนะที่สามารถอ่านได้ และตัวเลขที่พบได้แก่ 1, 2, 7, 9 ส่วนอักขรวิธีไทยมีรูปแบบเฉพาะคือ 1. สระล้อมรอบตัวพยัญชนะ 2. สระไอไม้ม้วน สระไอไม้มลายสูงกว่าพยัญชนะ 3. มีการใช้สระลอย 4. อักษรควบกล้ำ และอักษรนำลักษณะติดกัน 5. การใช้วรรณยุกต์วางไว้ที่พยัญชนะตัวแรก 6. มีการใช้อักษรหัน นอกเหนือจากนี้ ในจารึกนครชุม ได้กล่าวถึงวัฒนธรรมไทยและพระพุทธศาสนาหลายประการคือ 1. พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 2. การโหราศาสตร์ 3. การกล่าวถึงวันวิสาขบูชา 4. การสร้างพระศรีรัตนมหาธาตุและการปลูกต้นพระศรีมหาโพธิ์ 5. การบูชาพระศรีรัตนมหาธาตุและต้นพระศรีมหาโพธิ์ 6. การกล่าวถึงคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา 7. การกล่าวถึงการรักษาศีลและวินัยของภิกษุสงฆ์ 8. การคงอยู่ของพระพุทธศาสนา