ศึกษาพิธีการฟังธรรมสำหรับผู้ใกล้วายชนม์ของชาวพุทธล้านนา ตามแบบอนาถปิณฑิโกวาทสูตร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาการฟังธรรมของผู้ใกล้วายชนม์ในพระพุทธศาสนา (2) เพื่อศึกษาการฟังธรรมสำหรับผู้ใกล้วายชนม์ของชาวพุทธล้านนา (3) เพื่อนำเสนอพิธีการฟังธรรมของผู้ใกล้วายชนม์ของชาวพุทธล้านนาตามแนวอนาถปิณฑิโกวาทสูตร เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary research) ผู้วิจัยรวบรวบข้อมูลจากเอกสารเป็นหลัก ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูลตามลำดับ ผลการวิจัย พบว่า พิธีการฟังธรรมของผู้ใกล้วายชนม์ของชาวพุทธล้านนาตามแนวอนาถปิณฑิโกวาทสูตร มีการผสมผสานหลักธรรมจากอนาถปิณฑิโกวาทสูตรและธรรมมหาวิบาก โดยกระบวนการประกอบด้วย การเตรียมตัว นิมนต์พระสงฆ์ จัดเตรียมสถานที่และเครื่องไทยทาน การแสดงธรรม ตามหลักอนาถปิณฑิโกวาทสูตรหรือธรรมะที่เกี่ยวข้อง การปฏิบัติของญาติ ร่วมฟังธรรม ดูแลผู้ป่วย สนทนาธรรม และการปฏิบัติของผู้ใกล้วายชนม์ ตั้งจิตให้สงบ พิจารณาธรรม ระลึกถึงบุญกุศล ความสำคัญของพิธี คือ ช่วยให้ผู้ใกล้วายชนม์มีจิตใจสงบ เตรียมพร้อมสำหรับการละสังขาร แสดงความกตัญญู และแสดงถึงวัฒนธรรมชาวล้านนา การฟังธรรมของผู้ใกล้วายชนม์ของชาวพุทธล้านนา เป็นพิธีกรรมที่ผสมผสานหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเข้ากับความเชื่อและวิถีชีวิตของชาวล้านนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อช่วยให้ผู้ที่กำลังจะจากไปมีจิตใจสงบและเตรียมพร้อมสำหรับการละสังขารอย่างมีสติ