แก้มลิงทุ่งปักขอ: การคืนพื้นที่สาธารณะเพื่อประโยชน์ชุมชน

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การพัฒนาพื้นที่สาธารณะเพื่อประโยชน์ชุมชน โดยศึกษาข้อมูลจากหมู่บ้านห้วยทราย ตําบลทรัพย์ทวี อําเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี รวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการวิจัย เชิงคุณภาพ (Qualitative Research) จากการทบทวนเอกสารที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์และเวทีประชาคม ผล การศึกษา พบว่า แก้มลิงทุ่งปักขอก่อสร้างขึ้นเพื่อลดปัญหาอุทกภัยและลดปัญหาการบุกรุกพื้นที่สาธารณะเพื่อการทําเกษตรกรรม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เล็งเห็นแนวทางในการพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวเพื่อสาธารณะประโยชน์ รวมทั้งชุมชนมีศักยภาพในการขับเคลื่อนการใช้พื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพ หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กํานัน ผู้ใหญ่บ้าน ตัวแทนผู้นําชุมชนและประชาชน จึงได้ร่วมกันเสนอแนวทางในการใช้ประโยชน์จากแก้มลิงทุ่งปักขอ ร่วมกันในลักษณะโครงการ/กิจกรรม เป็นข้อสรุปในการใช้พื้นที่เพื่อสาธารณะประโยชน์ 3 แนวทาง ไดแก่ 1) ด้านอาชีพและการสร้างรายได้ 2) ด้านท่องเที่ยวและกีฬา 3) ด้านแหล่งเรียนรู้ชุมชน แนวทางขับเคลื่อนโครงการ/กิจกรรมไปสู่การปฏิบัติจะต้องประกอบด้วยการประชาสัมพันธ์และทําความเข้าใจให้ประชาชนในพื้นที่และ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ทราบถึงแนวทางการพัฒนาเพื่อให้เกิดการทํางานร่วมกันของทุกภาคส่วน หน่วยงานราชการและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะต้องวางแผน กําหนดระยะเวลา และจัดสรรงบประมาณที่สนับสนุนการ พัฒนาในแต่ละด้านอย่างเต็มศักยภาพ ประสานการทํางานร่วมกันระหว่างชุมชนและภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้องเพื่อ สร้างกระบวนการรับรู้และการมีส่วนร่วม สร้างความตระหนักในการพัฒนาพื้นที่อย่างต่อเนื่องเพื่อต่อยอดการพัฒนา สนับสนุนการพัฒนาที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของชุมชน สร้างกระบวนการติดตาม ประเมินผลร่วมกันของทุกภาคส่วนและการติดตามและประเมินผล เพื่อให้ทราบถึงความก้าวหน้าของการดําเนินกิจกรรม/โครงการ รวมทั้งปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้นจากกระบวนการพัฒนาเชิงพื้นที่