การพัฒนารูปแบบและองค์ประกอบกระบวนการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ: กรณีศึกษากลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านงานฝีมือบ้านผาหนาม ตำบลป่าไผ่ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

         การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบและองค์ประกอบกระบวนการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน บ้านงานฝีมือบ้านผาหนาม และเพื่อประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบและองค์ประกอบกระบวนการสื่อสารในการทำงานของกลุ่ม เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลจากประชากรซึ่งเป็นสมาชิกของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนทุกคน จำนวน 25 คน ใช้เทคนิคการทำสัมภาษณ์เชิงลึก เครื่องมือในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการจำแนกและจัดระบบข้อมูล (typology and taxonomy) และการวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis)

         ผลการวิจัย พบว่า 1) รูปแบบการสื่อสารในการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน บ้านงานฝีมือบ้านผาหนาม  มี 5 รูปแบบ คือ การสื่อสารแบบบนลงล่าง การสื่อสารแบบล่างขึ้นบน การสื่อสารแบบทแยง การสื่อสารแบบแนวนอน และการสื่อสารแบบวงกลม 2) การสร้างรูปแบบและองค์ประกอบกระบวนการสื่อสารในการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน พบว่า สมาชิกระดับปฏิบัติการ มีความเข้าใจองค์ประกอบการติดต่อสื่อสารอย่างมาก และมีการนำรูปแบบการสื่อสารทั้ง 5 รูปแบบไปใช้ในการสื่อสารทำงานของกลุ่ม 3) การประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบและองค์ประกอบกระบวนการสื่อสารในการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน บ้านงานฝีมือบ้านผาหนาม พบว่า รูปแบบกระบวนการสื่อสารที่มีความเหมาะสมและมีประสิทธิภาพต่อการทำงานของกลุ่มมากที่สุด คือ ด้านการสื่อสารแบบบนลงล่าง เพราะมีความรวดเร็ว งานถูกต้อง สำเร็จตามเวลาช่วยลดอุปสรรคการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ และรูปแบบการสื่อสารที่มีความเหมาะสมน้อยที่สุดคือ ด้านการสื่อสารแบบวงกลม เพราะ สมาชิกทุกคนมีโอกาสกระจายข่าวสารเท่ากัน โอกาสที่เนื้อหาสารจะบิดเบือนสูง สอดคล้องกับโครงสร้างหน่วยงานที่มีประธานเพียงคนเดียว