การพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว ในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ
คำสำคัญ:
เส้นทางการท่องเที่ยว, ผู้สูงอายุ, คนพิการทางการเคลื่อนไหว, ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ 2) เพื่อพัฒนากิจกรรมนันทนาการเพื่อการท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวตามเส้นทางการท่องเที่ยวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ และ3) เพื่อประเมินเส้นทางการท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ โดยทำการเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวที่มีประสบการณ์ในการเดินทางมาท่องเที่ยวในพื้นที่นี้ จำนวน 8 ท่าน มีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แนวทางการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) และนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหว จำนวน 400 ท่าน มีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านการท่องเที่ยว ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่อการพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยว จำนวน 13 ท่าน มีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบประเมินเส้นทางการท่องเที่ยว วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และผู้วิจัยดำเนินการสำรวจแหล่งท่องเที่ยวโดยใช้แบบสำรวจข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าความถี่ ผลการวิจัยพบว่า
เส้นทางการท่องเที่ยว มีลักษณะเป็นการท่องเที่ยวแบบค้างคืนจำนวน 2 วัน 1 คืน โดยประกอบไปด้วย 7 จุด ได้แก่ 1) วัดเอี่ยมประชานิมิต (วัดแหลมฟ้าผ่า) 2) ศาลเจ้าพ่อปากอ่าว 3) วัดไตรมิตรวราราม 4) ป้อมพระจุลจอมเกล้า จากนั้นเดินทางพักค้างแรมโฮมสเตย์ที่ 5) ชุมชนบ้านขุนสมุทรจีน จากนั้นเข้าสู่วันที่ 2 เดินทางสู่ 6) วัดขุนสมุทราวาส และ 7) ศาลเจ้าพ่อโกมินทร์
กิจกรรมนันทนาการในแต่ละแหล่งท่องเที่ยว ได้แก่ 1) กิจกรรมถ่ายรูป ไหว้พระ และชมความสวยงามของสถาปัตยกรรมต่าง ๆ 2) กิจกรรมสักการะ ขอพร และชมวิวทิวทัศน์ที่สวยงามริมแม่น้ำ 3) กิจกรรมไหว้พระ ชมทิวทัศน์ริมน้ำ 4) กิจกรรมชมทิวทัศน์ที่สวยงามบนสะพานที่ยื่นออกไปริมน้ำ มีทางลาดขึ้นสู่สะพาน สักการะพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ชมพิพิธภัณฑ์ ป้อมปราการ และชมความสวยงามภายนอกของเรือหลวงแม่กลอง 5) กิจกรรมชมบรรยากาศชุมชนริมทะเลอ่าวไทยจากระเบียงห้องพักโฮมสเตย์ วิถีชีวิตชุมชนประมง กิจกรรมประดิษฐ์พวงกุญแจจากขยะทะเล สักการะศาลเจ้าพ่อหนุ่มน้อยลอยชาย ชมพิพิธภัณฑ์บ้านขุนสมุทรจีน และรับประทานอาหารทะเล รวมถึงอาหารพื้นถิ่น 6) กิจกรรมไหว้พระ และชมวิวทิวทัศน์ริมทะเล และ 7) กิจกรรมสักการะ ขอพร และชมวิวทิวทัศน์ริมแม่น้ำ
ผลการประเมินเส้นทางการท่องเที่ยว พบว่า ระดับความเหมาะสมของเส้นทางการท่องเที่ยวสำหรับผู้สูงอายุและคนพิการทางการเคลื่อนไหวในพื้นที่ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ มีผลการประเมินมีค่าเฉลี่ยของระดับความเหมาะสมมากกว่า 3.51 ทุกข้อ สอดคล้องกับเกณฑ์การนำผลการประเมิน มาปรับปรุง คือ การนำรายการที่ผลการประเมินมีค่าเฉลี่ยต่ำกว่า 3.51 มาปรับปรุงพัฒนา และยอมรับรายการที่ผลการประเมินมีค่าเฉลี่ยมากกว่า 3.51
เอกสารอ้างอิง
กรมการท่องเที่ยว. (2564). คู่มือการจัดทำสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยวกลุ่มคนพิการและผู้สูงอายุ. สืบค้นจาก https://www.dop.go.th/th/know/15/450.
กรมการท่องเที่ยว. (2555). การบริการนักท่องเที่ยวกลุ่มคนพิการ ผู้สูงอายุ และครอบครัวที่มีเด็กเล็ก และสตรีมีครรภ์. สืบค้นจาก https://thaits.avalue.co.th/services/uploads/standard/document/files_01042019184557/1554119158ffed.pdf.
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2566). แผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติฉบับที่ 3 (พ.ศ.2566-2570). สืบค้นจาก https://drive.google.com/file/d/1eWJvZe1dHLKlABXB6PDJZXKVav4f-9hQ/view.
กัลยา สว่างคง. (2561). การจัดนำเที่ยวสำหรับคนพิการในมุมมองของผู้ประกอบการธุรกิจนำเที่ยว. Veridian E-journal, 11(3), 2937-2949.
ณภัทร สำราญราษฎร์. (2562). การส่งเสริมการท่องเที่ยวสำหรับนักท่องเที่ยวสูงอายุกลุ่ม Active Aging ด้วยแนวคิดการรับรู้จิตวิญญาณถิ่นที่ไม่รู้จักในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์เสนอบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยนเรศวร.
เทพประสิทธิ์ กุลธวัชวิชัย. (2556). การนันทนาการ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธวัช พุ่มดารา. (2564). การศึกษาพฤติกรรมการท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวคุณภาพสูงกลุ่มผู้สูงอายุ จังหวัดสมุทรสงคราม. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทนา.
ธีร์ ตรงจิตพิทักษ์. (2556). พฤติกรรมการท่องเที่ยวของคนพิการทางการเคลื่อนไหวในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต คณะวิทยาศาสตร์การกีฬา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นุชรา แสวงสุข. (2560). การจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมสำหรับกลุ่มผู้มีความบกพร่องทางกาย. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.
ประพัฒน์ เขียวประภัสสร และนุชรา แสวงสุข. (2563). แนวทางการพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อการ ท่องเที่ยวสำหรับกลุ่มนักท่องเที่ยวผู้พิการทางการเคลื่อนไหว. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.
พิมพ์ชนก จิตต์มั่นคงกุล และคณะ. (2566). การออกแบบสินค้าที่ระลึกจากวัสดุรีไซเคิลชุมชนบ้านขุนสมุทรจีน. ในการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 8 “วิทยาการจัดการเทพสตรีวิชาการ” (391-405). ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.
พิเชษฐ์ วงศ์เกียรติ์ขจร. (2559). แนวทางการเรียนรู้การวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: ส.เอเชียเพรส (1989).
สถาบันสิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ. (2567). สิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการ. สืบค้นจาก http://www.snmrc.go.th/.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2567). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13. สืบค้นจาก https://www.nesdc.go.th/article_attach/article_file_20230307173518.pdf
องค์การบริการส่วนตำบลแหลมฟ้าผ่า. (2567). ข้อมูลพื้นฐาน. สืบค้นจาก https://laemfhapha.go.th/public/list/data/index/menu/247.
Allan, M. (2013). Disability Tourism: Why do Disabled People Engaging in Tourism Activities. European Journal of Social Sciences, 39(3), 480-486.
Cochran, W. G. (1977). Sampling Techniques (3rd ed.). New York: John Wiley & Sons.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
