ภาษีสรรพสามิตและเศรษฐกิจจังหวัด

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ศึกษาภาษีสรรพสามิตและเศรษฐกิจจังหวัด ใช้ฐานข้อมูลจากกรมสรรพสามิต ซึ่งพัฒนาจากฐานข้อมูล 77 จังหวัด ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 – 2561 เป็นรายจังหวัดและประเภท ผลการศึกษาสรุปได้คือ รายได้จากการจัดเก็บภาษีสรรพาสามิตใน 23 หมวด ปี 2557 มีมูลค่า 611 ล้านบาท การศึกษาในครั้งนี้ได้จำแนกประเภทภาษีสรรพสามิตออกเป็น 3 ตัวแปรหลัก คือ ก) ภาษีสิ่งแวดล้อม ข) ภาษีบาป และ ค) ภาษีสินค้าฟุ่มเฟือย โดยสันนิษฐานว่า ภาษีสรรพสามิตมีความสัมพันธ์ทางบวกกับเศรษฐกิจจังหวัด ทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างภาษีกับตัวชี้วัดทางเศรษฐกิจของจังหวัด วัดการตอบสนองของภาษีต่อ GPP ผล การศึกษาสรุปได้คือ หนึ่ง ค่าความยืดหยุ่นของภาษีสรรพาสามิตต่อ GPP อยู่ในช่วง 1.8 และ 1.9 ซึ่งส่วนหนึ่งอาจมาจากปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น การขยายตัวของการขนส่งคมนาคม การท่องเที่ยว และการใช้ยานพาหนะ ของประชาชน สอง พบความแตกต่างอย่างมากระหว่างจังหวัด มีการกระจุกตัวอย่างมากโดยเฉพาะใน 3 จังหวัด ได้แก่ ระยอง ชลบุรี กรุงเทพมหานคร เนื่องจากการกระจุกตัวของสถานประกอบการ โรงงาน เป็นต้น และ สาม ผลการศึกษาความเหลื่อมล้ำยืนยันด้วยดัชนีจินีใน 5 ช่วงเวลาเลขดัชนีสูงในช่วงพิสัย 0.87 ถึง 0.89 ซึ่งตีความว่าสูงมาก จึงต้องปฏิเสธข้อสันนิษฐาน และสรุปว่า ภาษีสรรพสามิตมีลักษณะกระจุกตัวสูงมาก