การศึกษาคำสอนในพิธีกรรมมะม๊วตกลุ่มชาวไทยเชื้อสายเขมร จังหวัดสุรินทร์ ที่สัมพันธ์กับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

การศึกษาคำสอนในพิธีกรรมมะม๊วต กลุ่มชาวไทยเชื้อสายเขมร จังหวัดสุรินทร์ ที่สัมพันธ์กับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา วัตถุประสงค์ในการศึกษา (1) เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมมะม๊วต กลุ่มชาวไทยเชื้อสายเขมร จังหวัดสุรินทร์ (2) เพื่อศึกษาคำสอนในพิธีกรรมมะม๊วตที่สัมพันธ์กับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ  มีการสัมภาษณ์เจาะลึก การสังเกตการณ์ การเข้าร่วมในพิธีกรรม พื้นที่วิจัยชุมชนบ้านศาลาสามัคคี ตำบลบ้านชบ อำเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร์ กลุ่มประชากรทั้งหมด 29 คน  

          ผลการวิจัย ความเชื่อและพิธีกรรมมะม๊วตกลุ่มชาวไทยเชื้อสายเขมร มีคติความเชื่อในอำนาจดวงวิญญาณ และการให้คุณและโทษ องค์รวมของพิธีกรรมจะมี  รูปแบบ ขั้นตอน จะมีอัตลักษณ์เฉพาะกลุ่มชาวไทยเขมร มีการรักษาสืบทอดมาจากรุ่นสู่รุ่น พิธีกรรมมีบทบาทต่อการบำบัดรักษาผู้เจ็บป่วย และการทำนายเหตุการณ์ เป็นต้น ด้านคำสอนในพิธีกรรมมะม๊วตที่สัมพันธ์กับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา จากการวิเคราะห์คำสอน ที่ปรากฏในพิธีกรรมมะม๊วต ได้พบคำสอน ดังนี้ (1) บุญกิริยาวัตถุ การทำทาน, การรักษาศีล, การสวดมนต์ ที่ปรากฏในตัวผู้นำพิธีกรรมที่เป็นการกระทำและข้อปฏิบัติด้วย (2) ความกตัญญูกตเวที ที่ปรากฏในตัวผู้นำพิธีกรรม และผู้ร่วมประกอบพิธีเป็นข้อปฏิบัติระหว่างผู้นำ-ผู้ร่วม จะแสดงออกในพิธีกรรมและการระลึกถึงคุณงามความดี  (3) การบูชา ที่ปรากฏในตัวผู้นำพิธีกรรมและผู้ร่วมประกอบพิธีเป็นข้อปฏิบัติระหว่างผู้นำ-ผู้ร่วม จะแสดงออกในพิธีกรรมและเคารพบูชาต่อดวงวิญญาณ (4) หลักไตรลักษณ์ ให้ความหมายถึงกฏของลักษณะ 3 ประการ หมายถึงข้อกำหนด สิ่งที่มีประจำอยู่ในตัวของสังขารทั้งปวง 3 อย่าง คือ 4.1 อนิจจตา (อนิจจลักษณะ) 4.2. ทุกขตา (ทุกขลักษณะ) 4.3 อนัตตตา (อนัตตลักษณะ)