แนวทางปฏิรูปการกระจายอำนาจเชิงพื้นที่ในมิติกฎหมายและโครงสร้างอำนาจ

เศรษฐวัฒน์ โชควรกุล; วิกานดา ชัยรัตน์

doi:10.14456/jasrru.2023.6

ผู้แต่ง

เศรษฐวัฒน์ โชควรกุล -
วิกานดา ชัยรัตน์

DOI:

https://doi.org/10.14456/jasrru.2023.6

คำสำคัญ:

ปฏิรูป, กระจายอำนาจ, เชิงพื้นที่, กฎหมาย, โครงสร้างอำนาจ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอปัญหาการกระจายอำนาจเชิงพื้นที่ และเพื่อนำเสนอแนวทางปฏิรูปการกระจายอำนาจเชิงพื้นที่ของประเทศไทย ในมิติกฎหมายและโครงสร้างอำนาจ พบว่า ปัญหาการกระจายอำนาจเชิงพื้นที่ มี 6 เรื่องหลัก คือ (1) นโยบายการกระจายอำนาจที่ผ่านมาไม่ต่อเนื่อง มีการเปลี่ยนแปลงไปตามนโยบายของรัฐบาลที่เข้ามาบริหารประเทศ (2) วิธีการกระจายอำนาจผิดพลาด (3) ปัญหาการจัดโครงสร้างการปกครองส่วนท้องถิ่นแบบสองชั้น (4) ปัญหาโครงสร้างภายในของการมีผู้บริหารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (5) ปัญหาวาระการดำรงตำแหน่งของนายกองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (6) ปัญหาฐานะองค์กรนิติบุคคลมหาชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แนวทางปฏิรูปการกระจายอำนาจเชิงพื้นที่ คือ (1) ปฏิรูปโครงสร้างขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แก้ไขปัญหาความทับซ้อนของพื้นที่หรือความซ้ำซ้อนของภารกิจ (2) ส่งเสริมการ บูรณาการความร่วมมือระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดเล็กกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดใหญ่ (3) การกำกับดูแล โดยหลักการกระจายอำนาจทางการปกครองเพื่อให้คนในท้องถิ่นตัดสินใจแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ด้วยตนเองภายใต้กรอบของกฎหมาย (4) รัฐไทยต้องกระจายอำนาจให้กว้างขวางและเข้มข้นมากยิ่งขึ้น (5) กำหนดให้ท้องถิ่นขนาดเล็ก มีหน้าที่จัดบริการสาธารณะขั้นพื้นฐาน และให้ถ่ายโอนภารกิจ “ขนาดใหญ่” ให้องค์ปกครองส่วนท้องถิ่นระดับบน (6) ยุติกุศโลบายการกระจายอำนาจแบบ “สมัครใจ” และนำมาตรการเชิงบังคับและกำกับดูแล กำหนดบทลงโทษ และมาตรการจูงใจที่จำเป็นมาใช้ในการบริหารระบบนโยบายการกระจายอำนาจ (7) รัฐจะต้องจัดให้มีองค์กรที่มีหน้าที่รับผิดชอบการบริหารจัดการนโยบายการกระจายอำนาจที่ปฏิบัติงานได้อย่างเป็นเอกภาพ (8) ทบทวนและยกเลิกมาตรการควบคุมท้องถิ่นที่ “ไม่จำเป็น” (9) ยุบรวมจังหวัด และองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) เข้าด้วยกัน และจัดการปกครองท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ ให้มีพื้นที่ครอบคลุมทั้งจังหวัด หรือที่เรียกกันว่า “จังหวัดปกครองตนเอง”

Downloads

Download data is not yet available.

References

กิรพัฒน์ เขียนทองกุล. (2559). การกระจายอำนาจและการปกครองท้องถิ่นไทยช่วงหลังรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2550-2559 : การเมืองไทยที่ไร้เสถียรภาพกับความไม่เชื่อใจในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 1(2) : 63-73.

คณะกรรมาธิการปฏิรูปการปกครองท้องถิ่น สภาปฏิรูปแห่งชาติ. (2565). แนวทางการปฏิรูปการกระจายอำนาจและการปกครองท้องถิ่น. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://thailocalmeet.com/bbs/pdf/59. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2565). การกระจายอำนาจ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=การกระจายอำนาจ. ฐานข้อมูลการเมืองการปกครองสถาบันพระปกเกล้า. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ และคณะ. (2565). ทิศทางการปกครองส่วนท้องถิ่นของไทยและต่างประเทศเปรียบเทียบ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/134373. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

ปธาน สุวรรณมงคล. (2565). การกระจายอำนาจ: แนวคิดและประสบการณ์จากเอเชีย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://kpi-lib.com/elib/cgi-bin/opacexe.exe?op=dsp&lang. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

ประยูร กาญจนดุล. (2565). การปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://www.kpilib.com/elib/cgibin/opacexe.exe?op=dsp&lang=0&db=Main&pat= 16995&cat=sub&skin=S&lpp=50&catop=&scid=zzz&nx=806&ref=S:@99232&bid=3072&ri=542. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.ratchakitcha.soc.go.th › PDF › 2540 › 1.PDF. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.ratchakitcha.soc.go.th › PDF › 2550 › 1.PDF. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www..soc.go.th › PDF › 2560 › 1.PDF. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

วีรศักดิ์ เครือเทพ และคณะ. (2565). [ออนไลน์]. โครงการศึกษาวิจัยเพื่อติดตามและประมวลผลการกระจายอำนาจของไทย. เข้าถึงได้จาก : https://peaceresourcecollaborative.org/theories/political-structure-government/monitordecentralisation. สืบค้น 28 ตุลาคม 2565.

สกนธ์ วรัญญูวัฒนา. (2565). [ออนไลน์]. แนวทางปฏิรูปการกระจายอำนาจการคลังสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. เข้าถึงได้จาก : https://www.kpi.ac.th/media/pdf/book/แนวทางปฏิรูปการกระจายอำนาจการคลังสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. สืบค้น 16 สิงหาคม 2565.

สมคิด เลิศไพฑูรย์. (2565). กฎหมายปกครองท้องถิ่น. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:46520. สืบค้น 20 สิงหาคม 2565.

สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2565). [ออนไลน์]. ทิศทางการปกครองส่วนท้องถิ่นตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. เข้าถึงได้จาก : https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:5. สืบค้น 20 สิงหาคม 2565.

อรทัย ก๊กผล และฉัตรระวี ปริสุทธิญาณ. (2565). [ออนไลน์]. เคล็ดลับการจัดบริการสาธารณะท้องถิ่น บทเรียนจากรางวัลพระปกเกล้า 51. เข้าถึงได้จาก : https://kpi-lib.com/library/books/kpibook-10191/. สืบค้น 28 ตุลาคม 2565.

. (2565). [ออนไลน์]. ไขรหัสลับท้องถิ่นสไตล์ Out of the Box. เข้าถึงได้จาก : http://kpi-lib.com//flippdf/kpi13512/kpi13512.html. สืบค้น 28 ตุลาคม 2565.

UNDP. (1997). Decentralized Governance Programme: Strengthening Capacity for People-Centered Development. Management Development and Governance Division, Bureau for Development Policy, September.