การบริหารงานด้วยหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา ในยุควิถีใหม่

Main Article Content

กาญจนา ดะนุชนาม
ศรุติพงศ์ ภูวัชร์วรานนท์
มุจลินทร์ ผลกล้า

บทคัดย่อ

บทความวิชาการเรื่อง การบริหารงานด้วยหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาในยุควิถีใหม่ มุ่งนำเสนอภาพรวมของแนวทางการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาให้สอดคล้องกับพลวัตทางสังคมและการศึกษาในยุคปัจจุบัน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างกว้างขวางและรวดเร็วในทุกมิติ โดยเน้นย้ำบทบาทสำคัญของผู้บริหารในฐานะผู้นำทางวิชาชีพที่มีส่วนในการยกระดับสมรรถนะของครู บุคลากรและระบบการจัดการศึกษาภายในองค์กร วัตถุประสงค์ของการศึกษา คือ การอธิบายแนวคิดและแนวทางการบริหารงานสถานศึกษาที่ประยุกต์ใช้หลักธรรมาภิบาลเป็นกรอบกำกับเพื่อส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ความโปร่งใส และความรับผิดชอบ อันเป็นพื้นฐานของการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพในบริบทของยุควิถีใหม่

โดยผู้เขียนได้นำเสนอกรอบการบูรณาการหลักธรรมาภิบาลในงานบริหารสถานศึกษาทั้ง 4 ฝ่าย อย่างเป็นระบบ ได้แก่ การบริหารงานงบประมาณที่ยึดหลักความโปร่งใสและการตรวจสอบได้ การบริหารงานบุคคลที่ตั้งอยู่บนหลักนิติธรรม ความเสมอภาค และความเป็นธรรม การบริหารงานวิชาการที่ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องเพื่อยกระดับคุณภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และการบริหารงานทั่วไปที่มุ่งความคุ้มค่า ตลอดจนการตอบสนองต่อความต้องการของผู้รับบริการภายในสถานศึกษา

ผลจากการวิเคราะห์ชี้ให้เห็นว่าการประยุกต์ใช้หลักธรรมาภิบาลใน 4 ฝ่ายงานดังกล่าว ช่วยเสริมสร้างภาวะผู้นำที่เข้มแข็งและรอบด้านให้แก่ผู้บริหารสถานศึกษา ทำให้การบริหารจัดการมีทิศทางที่ชัดเจน สอดคล้องกับกลยุทธ์การพัฒนา และนำไปสู่การยกระดับสมรรถนะของบุคลากร รวมถึงการพัฒนาสถานศึกษาอย่างมีประสิทธิผลและความยั่งยืนในระยะยาว

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ดะนุชนาม ก. . ., ภูวัชร์วรานนท์ ศ. ., & ผลกล้า ม. . (2025). การบริหารงานด้วยหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา ในยุควิถีใหม่. วารสารธรรมสาส์น, 4(2), 135–154. สืบค้น จาก https://so10.tci-thaijo.org/index.php/JDSN/article/view/3173
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กษาปณ์ โพธิ์สวัสดิ์ สุทธิพร บุญส่ง และ พิมลพรรณ เพชรสมบัติ. (2567). การบริหารตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ปทุมธานี เขต 2. วารสารนวัตกรรมสังคมศาสตร์, 1(1), 21-25.

กัญญาณัฐ ไชยชะนะ. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษากับประสิทธิผลของสถานศึกษาในอำเภอแม่สรวย สังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงรายเขต 2 การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองการศึกษา มหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา. วารสารหน่วยวิจัยวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อการเรียนรู้, 7(1), 28-47.

นูรีฮัน ดอเลาะ และจรุณี เก้าเอี้ยน. (2568). การบริหารโดยใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายะลา เขต 1. วารสารทัศนมิติทางการศึกษา, 3(1), 2-3.

มนต์รัก วงศ์พุทธะ ณัฐวรรณ พุ่มดียิ่ง และ พิชญาภา ยืนยาว. (2564). ทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อสมรรถนะหลักในการปฏิบัติงานของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรีเขต 2. วารสารสิรินธรปริทรรศน์, 22(2), 182-183.

วรภัทร สุขสมบัติ และ ชิษณพงศ์ ศรจันทร์. (2567). คุณลักษณะผู้บริหารมืออาชีพที่ส่งผลต่อสมรรถนะหลักของครูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเลย หนองบัวลำภู. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 8(2), 671-683.

วรัญญา รักษาแก้ว อรย ปู่ฝ้าย เกษมสันต์ ภิรมย์ราช สาวิตรี เรียบทวี และ บุญชัย เนาว์ศรีสรณ์. (2567). ธรรมาภิบาล: เทรนด์ใหม่ของโลกยุคดิจิทัล. วารสารการบริหารการจัดการและการพัฒนาที่ยังยืน, 2(1), 3-4.

วิไลลักษณ์ รู้กิจ เอกราช โฆษิตพิมานเวช และ สัมฤทธิ์ กางเพ็ง. (2567). ภาวะผู้นําเชิงคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคการเปลี่ยนแปลงของโลก. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 7(2), 429-431.

ศิรประภา อัคราภิชาต ชื่นนภา นาวารี และ มัทนา วังถนอมศักดิ์. (2565). คุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 6(3), 283-287.

สุขสันต์ ไชยรักษา นิลรัตน์ นวกิจไพฑูรย์ และ นพรัตน์ ชัยเรือง. (2567). “ธรรมาภิบาลของผู้บริหารที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครศรีธรรมราช” วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 9(2),1516-1530

สุดเขต ภูมิประสิทธิพร พจน์ เจริญสันเทียะ และ วิรัลพัชร วงศ์วัฒน์เกษม. (2567). ก

ารใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1. วารสารเสียงธรรมจากมหายาน, 10(1), 86-90.

เอกราช โฆษิตพิมานเวช และ สัมฤทธิ์ กางเพ็ง. (2567). ภาวะผู้นําเชิงคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคการเปลี่ยนแปลงของโลก. วารสารมณีเชษฐารามวัดจอมมณี, 7(2), 429-431.