พรหมวิหาร 4: หัวใจการบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลดิสรัปชัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักพรหมวิหาร 4 ได้แก่ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ในการบริหารสถานศึกษายุคดิจิทัลดิสรัปชัน โดยเน้นการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานและการเรียนรู้ที่สมดุลระหว่างเทคโนโลยีและคุณธรรม ในความท้าทายยุคดิจิทัลดิสรัปชัน ซึ่งต้องเผชิญทั้งด้านเทคโนโลยี การจัดการทรัพยากรบุคคล และการธำรงรักษาคุณธรรมและจริยธรรมในองค์กร โดยมุ่งเน้นการประยุกต์ใช้พรหมวิหาร 4 ในบริบทยุคดิจิทัลดิสรัปชันเป็นแนวทางในการยกระดับการบริหารสถานศึกษาให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยและสร้างความสมดุลระหว่างเทคโนโลยีและคุณค่าความเป็นมนุษย์ ซึ่งเป็นกุญแจสำคัญในการพัฒนาการศึกษา
ที่มีคุณภาพและยั่งยืนในอนาคต
โดยผู้เขียนได้ค้นพบองค์ความรู้ คือ การนำหลักพรหมวิหาร 4 มาเป็นกรอบแนวคิดสำคัญในการบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลดิสรัปชัน ซึ่งประกอบไปด้วย 5 แนวทาง คือ 1) การมีสมรรถนะดิจิทัล 2) การพัฒนาตนเอง 3) การมีตัวชี้วัด/ การประเมินที่เหมาะสม 4) การกำหนดนโยบาย 5) การนำความรู้ Ai/เทคโนโลยี จะส่งผลให้เกิด 1) ความรับผิดชอบ 2) การสร้างแรงบันดาลใจและความภาคภูมิใจในความสำเร็จ3) คุณภาพการศึกษา 4) ความยั่งยืน อย่างไรก็ตามความสำเร็จของการใช้พรหมวิหาร 4 ในการบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลดิสรัปชัน ไม่ได้ขึ้นอยู่ที่เครื่องมือหรือเทคโนโลยีเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับจิตใจและความมุ่งมั่นของผู้บริหาร ครู และบุคลากรทุกคนในการปฏิบัติด้วยความจริงใจ เพื่อขับเคลื่อนการศึกษาไทยไปสู่ความยั่งยืนในอนาคต
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กะรัต ทองใสพร, กิติมา ศรีขำ, เขมรัตน์ บุญสุข, & มัณฑนา วังถนอมศักดิ์. (2566). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารการพัฒนาพระวิทยากร, 6(2), 266.
กิตติชัย เจริญสุข. (2564). การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารการบริหารการศึกษา, 18(2), 156–172.
ขจรศักดิ์ พันธุ์สง่า. (2566). การบริหารสถานศึกษาโดยใช้หลักพรหมวิหาร 4 ในยุคดิจิทัล. วารสารวิชาการครุศาสตร์อุตสาหกรรม, 14(2), 125–137.
ฉลอง ศิริเพ็ง. (2567). การบริหารงานบุคคลเชิงกลยุทธ์ในยุคดิจิทัลตามหลักพรหมวิหาร 4. วารสารการบริหารการศึกษาและมนุษยศาสตร์, 6(2), 44–59.
ณัฎฐณิชา ไตรเทวีเธียรกุล. (2566). การบริหารงานบุคคลตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาเอกชน (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
นวรัตน์ ไวชมภู, & รพีพรรณ สุวรรณณัฐโชติ. (2563). วิถีครองคน: พรหมวิหาร 4 สำหรับผู้บริหารการศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 17(1), 88–104.
นันทพร ทองเชื้อ, มิตภาณี พุ่มกล่อม, & พงษ์ศักดิ์ รวมชมรัตน์. (2565). การบริหารตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารวิชาการราชภัฏกาฬสินธุ์, 12(2), 90–102.
เพชรสีฟ้า พีรนันทปัญญา. (2567). การพัฒนาภาวะผู้นำยุคดิจิทัลตามหลักพรหมวิหาร 4 (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
น้ำอ้อย สุนทรพฤกษ์. (2567). ความเป็นผู้บริหารมืออาชีพตามหลักพุทธธรรมสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลดิสรัปชัน. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 5(2), 656.
บุญเลี้ยง ทุมทอง, & ประทวน วันนิจ. (2564). รูปแบบการบริหารสถานศึกษาเพื่อความเป็นเลิศในยุคดิจิทัลดิสรัปชัน. วารสารวิทยาการจัดการทัศนมิติ, 18(3), 1.
พระครูใบฎีกาอิทธิพล กิตฺติพโล. (2567). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในยุค AI ตามหลักพรหมวิหาร 4. วารสารวิจัยนวัตกรรมการศึกษาและเทคโนโลยี, 2(3), 53–65.
พระมหารักศักดิ์ ปญฺญาวุฑฺโฒ. (2566). แนวทางการส่งเสริมการครองคนตามหลักพรหมวิหาร 4 สำหรับผู้บริหารการศึกษา. วารสารการบริหารการศึกษาและนวัตกรรม, 10(1), 114.
พระมหาสุริยา ปวรชโย. (2567). การเสริมสร้างพฤติกรรมความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้นในจังหวัดอุทัยธานี. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม, 9(2), 190.
พระอุทิศ สมฺมาภาณี. (2564). การใช้หลักพุทธวิธีในการบริหารการศึกษา. บัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค, 9(1), 183–196.
ภาณุพงศ์ อุณชาติ, & จุฬาพรรณภรณ์ ธนะแพทย์. (2564). ภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาตามหลักพรหมวิหาร 4. วารสารการบริหารการศึกษา, 9(2), 227.
ศิริวิมล เกิดสมบุญ, สุรีรัตน์ แสงพรเลิศ, สาธร ทรัพย์รวงทอง, & กัลญาภรณ์ เจริญพร. (2568). การบริหารจัดการสถานศึกษายุคดิจิทัลรูปแบบใหม่อย่างมีประสิทธิภาพ. วารสารการบริหารการศึกษาและนวัตกรรมการศึกษา, 5(1), 89.
อนุวัฒน์ ทวีฤทธิ์, พระครูสาธุกิจโกศล, & ชูชัย ประดับสุข. (2567). แนวทางการบริหารระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนในยุคดิจิทัลตามหลักพรหมวิหาร 4. วารสารมหาจุฬานาคราช, 18(1), 267–278.
Alma Harris, & Michelle Jones. (2023). Compassionate leadership in education. Educational Management Administration & Leadership, 51(5), 795–809.
Jiraporn Supising, Puthaprasert, C., Musikanon, C., Poungkaew, P., & Kosanpipat, S. (2021). School management paradigm in digital disruption era. Interdisciplinary Research Review, 16(2), 19–25.
Srimata, S., Noppharat, K., & Maneechote, R. (2019). School climate, work engagement, and school effectiveness in the digital age. Asian Administration and Management Review, 1(2), 293.
Tharnpanya, S., Saengphet, P., & Chantharasena, S. (2023). การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาตามแนวคิดการเปลี่ยนผ่านทางดิจิทัล. Asian Journal of Education and Training, 9(2), 134–141.
Timothy Donald Folger. (2025). Measuring compassionate leadership in education: A validation study. International Journal of Leadership in Education
