ความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์ของชาวพุทธในล้านนา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์ของชาวพุทธล้านนา พบว่า ชาวล้านนามีความเชื่อเกี่ยวกับโหราศาสตร์เพราะได้อิทธิพลทางด้านศาสนาพราหมณ์และศาสนาพุทธรวมกัน ทำให้เกิดพิธีกรรมที่แตกต่างไปจากพระพุทธศาสนาทั่วไป เช่น พิธีสืบชะตาสะเดาะเคราะห์ พิธีถอนอัปมงคล (ขึด) เป็นต้น โดยพระสงฆ์เป็นผู้ทำพิธีหรือทำหน้าที่เป็นโหราจารย์ โหราศาสตร์ในสังคมล้านนามีการนำมาใช้กันอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเรื่องของฤกษ์ยาม ตำราพรหมชาติ ทำให้เกิดประเพณีฟังธรรมตามปีเกิด การตั้งชื่อตามวันเกิด การบูชาผี เป็นต้น โดยพิธีกรรมนั้นมีการประยุกต์ผสมผสานเข้าด้วยกันอย่างลงตัว นอกจากนั้น โหราศาสตร์ยังมีผลกระทบทั้งในเชิงบวก คือ ทำให้เกิดความสบายใจ ส่งเสริมให้เกิดศรัทธาในพระพุทธศาสนา ความเชื่อในเรื่องกรรมและผลของการกระทำ และใช้ชีวิตโดยมีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งทางจิตใจ มีศีลเป็นกรอบที่ควบคุมการกระทำ เป็นต้น ส่วนผลกระทบในเชิงลบ ทำให้เกิดความประมาท เกิดความงมงาย เป็นต้น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ประพันธ์ เตละกุล. (2543). ดาราศาสตร์และอวกาศ. กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 10. เอส อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์.
พระประเสริฐ ชุตินฺธโร (สุนทรวัฒน์). (2542). “การศึกษาเชิงวิเคราะห์ เรื่อง ไสยศาสตร์กับพุทธศาสตร์ ตามทรรศนะของพระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต)”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาสุนทร เฉลยชัย. (2550). “ปรากฏการณ์ความเชื่อไสยศาสตร์ในวัยรุ่นชาวไทยพุทธ: กรณีศึกษานักศึกษาวิทยาลัยนานาชาติ หลักสูตรวิทยาศาสตร์และหลักสูตรศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล”. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาศาสนาเปรียบเทียบ. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหิดล.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
รอบทิศ ไวยสุศรี. (2551). “การศึกษาวิเคราะห์พระเครื่องในฐานะเป็นกุศโลบายในการปฏิบัติธรรม”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ศูนย์สุขภาพจิตที่ 1 (เชียงใหม่). (2559). สุขภาพจิตดี..ด้วยวิถีล้านนา. เชียงใหม่: นันทการต์ กราฟฟิค/การพิมพ์.
แสงสวาท วงค์ใหญ่ และคณะ. (2547). “การศึกษาและการวิเคราะห์ภูมิปัญญาท้องถิ่นในคัมภีร์ใบลานล้านนา”. รายงานวิจัย. สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Anthony Philip Stone. (1981). Hindu Astrology : Myths, Symbols and Realities. India: Select Books.
R.C. Majumdar. (1977). Ancient India. India: Motilal Banarsidass.