หลักธรรมาภิบาลกับการยกระดับการบริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวม วิเคราะห์ และทบทวนวรรณกรรม หนังสือ งานวิจัย รวมทั้งบทความทางวิชาการที่เกี่ยวข้องกับการประยุกต์ใช้หลักธรรมาภิบาลในการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อันเป็นรากฐานสำคัญของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย และเป็นกลไกสำคัญในการตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนในระดับพื้นที่โดยตรง ตลอดช่วงที่ผ่านมา การบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังประสบปัญหาด้านประสิทธิภาพและไม่สามารถตอบสนองความต้องการของประชาชนได้อย่างแท้จริง การน้อมนำหลักธรรมาภิบาล ซึ่งประกอบด้วยหลักนิติธรรม หลักคุณธรรม หลักความโปร่งใส หลักการมีส่วนร่วม หลักความรับผิดชอบ และหลักความคุ้มค่า มาใช้ในการดำเนินงาน จึงถือเป็นแนวทางสำคัญที่จะช่วยยกระดับคุณภาพการบริหารให้มีความโปร่งใส มีมาตรฐาน และเป็นธรรมยิ่งขึ้น จากการศึกษาพบว่า การบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรตั้งอยู่บนพื้นฐานของหลักธรรมาภิบาลที่สามารถปฏิบัติได้จริงในสี่มิติหลัก ได้แก่ (1) มิติการมีส่วนร่วมของประชาชน (2) มิติการจัดสรรงบประมาณอย่างโปร่งใส (3) มิติการต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชัน และ (4) มิติการพัฒนาองค์กรอย่างยั่งยืน การบริหารจัดการที่ยึดหลักธรรมาภิบาลดังกล่าวจะเอื้อต่อการสร้างความน่าเชื่อถือ ความไว้วางใจ และความร่วมมือจากประชาชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในฐานะหน่วยงานที่ใกล้ชิดกับประชาชนมากที่สุด จึงควรยึดแนวทางนี้เป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืน เพื่อก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชนและสังคมโดยรวม