การศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์ธรรมล้านนาเรื่อง นิพพานสูตร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่อง การศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์ธรรมล้านนา เรื่อง นิพพานสูตร มีวัตถุประสงค์การวิจัย คือ 1. เพื่อศึกษานิพพานสูตรในพระไตรปิฎก และ 2. เพื่อวิเคราะห์หลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์ธรรมล้านนาเรื่อง นิพพานสูตร ฉบับญาณสัมปันโน การศึกษาวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้านการวิเคราะห์เอกสารและการตีความ
ผลการวิจัยพบว่า 1. นิพพานสูตรในพระไตรปิฎก อธิบายถึงเหตุที่สัตว์บางพวกไม่บรรลุนิพพาน เพราะไม่เข้าใจในสัญญา 4 ประการตามความเป็นจริง ได้แก่ สัญญาฝ่ายเสื่อม ดำรง วิเศษ และชำแรกกิเลส ขณะที่สัตว์ที่เข้าใจชัดในสัญญาเหล่านี้สามารถบรรลุนิพพานได้ พระพุทธเจ้าตรัสว่า ผู้เห็นนิพพานเป็นสุขจะเกิดความยินดีในธรรม และสามารถเข้าสู่สัมมัตตนิยาม นำไปสู่การบรรลุธรรมขั้นต่าง ๆ ส่วนบุคคล 7 จำพวกที่มีปัญญาเห็นนิพพานเป็นสุขและปฏิบัติธรรมอย่างมั่นคง ถือเป็นนาบุญอันประเสริฐที่เหมาะแก่การถวายทานและยกย่องในโลก
2.การวิเคราะห์นี้มุ่งศึกษาคัมภีร์ธรรมล้านนาเรื่อง “นิพพานสูตร ฉบับญาณสัมปันโน” ซึ่งถ่ายทอดคำสอนของพระพุทธเจ้าเรื่องนิพพาน เน้นการรักษาศีล ภาวนา และเมตตากรุณา ที่จะนำไปสู่ความสุข ความสงบ และหลีกเลี่ยงความทุกข์ในสังสารวัฏ หลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์นี้ ได้แก่ หลักบุญ, การให้ทาน, การรักษาศีล, หลักพรหมวิหารธรรม, หลักบุญกิริยาวัตถุ 3 และหลักหิริ โอตตัปปะ คัมภีร์นี้เน้นการปฏิบัติตนของพุทธศาสนิกชนในการดำเนินชีวิตที่ดี มุ่งให้ทำดี หนีชั่ว กลัวบาป และการเสริมสร้างบารมีเพื่อการบรรลุนิพพาน